طبرانى از ابوموسى - رضي الله عنه - روايت نموده، كه گفت: رسول خدا ص فرمود: «وقتى كه اهل آتش در آتش جمع مى شوند، همراه شان گروهى از اهل قبله نيز مى باشد، كفار به مسلمانان مى گويند:مسلمان نبوديد؟ مى گويند: بلى، مى پرسند: پس اسلام چه چيز را از شما دور ساخت، چون شما هم همراه ما داخل آتش گرديده ايد؟ مى گويند: ما گناهانى داشتيم، و به آن مؤاخذه شديم، آن گاه خداوند آنچه را كه مى گويند مى شنود، و درباره كسانى كه از اهل قبله در آتش بودند امر مى كند تا آنها بيرون كرده شوند، هنگامى كه باقيمانده هاى كفار آنها را مى بينند مى گويند: اى كاش ما هم مسلمان مى بوديم، و چنان كه اين ها بيرون شدند بيرون مى شديم»، راوى ميگويد: بعد از آن رسول خدا ص آيات زير را قرائت نمود:
[اعوذ بالله من الشيطان الرجيم. آلر. تلك آيات الكتاب و قرآن مبين. ربما يودالذين كفروا لو كانوا مسلمين]. (الحجر:2 - 1)
ترجمه: «از شيطان رانده شده به خدا پناه مى برم، آلر. اين آيه هاى كتاب، و قرآن روشن است و چه بسا كافران آرزو مى كنند اى كاش مسلمان مى بودند».
و اين را ابن ابى حاتم همانند آن روايت نموده و در آن بسم اللَّه به عوض اعوذ بالله آمده است. و نزد طبرانى از انس - رضي الله عنه - به شكل مرفوع روايت است: «مردمى از اهل توحيد به خاطر گناهان شان داخل آتش مى شوند، آن گاه بت پرستان به آنان مى گويند: قول لااله الااللَّه تان براى تان چه فايده كرد، حالا شما هم با ما در آتش هستيد. آن گاه خداوند براى آنها به خشم مى آيد، و اهل توحيد را بيرون مى كند و در نهر حيات مى اندازد، و از سوختگى شان چنانكه مهتاب از خسوف درست مى شود، تندرست مى شوند، و داخل جنت مى گردند، و با ديدن اين عمل دوزخيان نااميد مى شوند». اين را همچنان طبرانى از ابوسعيد خدرى - رضي الله عنه - به سياق ديگرى همانند آن روايت كرده است، و در روايتى آمده: «و در جنت به خاطر سياهى روى شان دوزخيان ناميده مى شوند، آن گاه مى گويند: پروردگارا، اين نام را از ما دور ساز، بنابراين به آنها امر مى كند، و در نهرى (در) جنت غسل مى كنند، و آن اسم از ايشان دور مى شود». اين چنين در تفسير ابن كثير (546/2) آمده است.

............................................
برگرفته از کتاب حیات صحابه

مؤلّف: علّامه شيخ محمّد يوسف كاندهلوى

مترجم: مجيب الرّحمن (رحيمى)