فجر در قرآن کریم بر این وزن 6 بار بکار رفته است که همه یک معنا را می رساند. فجر به معنای گشایش در چیزی می باشد لذا آمدن روشنایی صبح و از بین رفتن تاریکی شب را فجر می نامند. با معنایی که ذکر شد می توان چند ویژگی را برای فجر بیان کرد.

روشنایی و شفافیت:

صبح که می آید تاریکی از بین می رود. ظلمت جایش را به نور و روشنایی می دهد. در پرتو این روشنایی، شفافیت، وضوح و دید صحیح ایجاد می شود. در این نور فراگیر آدمی محیط اطرافش را دقیق می بیند و در حرکت دچار انحراف و اشتباه نخواهد شد. بسان مردمانی که معیت خداوند را با خود دارند و در همراهی او همیشه از ظلمات و تاریکی به سمت نور و روشنایی در حرکتند. اللَّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَالَّذِينَ كَفَرُوا أَوْلِيَاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ يُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُمَاتِ

برای داشتن چنین اوضاعی یعنی داشتن سرزمینی روشن و شفاف که سایه شوم تاریکی، انحرافی در آن ایجاد نکند باید با هرچیزی که با این معنا از فجر ضدیت دارد مبارزه شود. مبارزه ای اولویت دار و مدام. باید دانست این مبارزه قدرشناسی ما را از فجرآفرینان نشان می دهد. و پاسداری ما از زحمات آنان از این مسیر میسر خواهد بود نه صرفا شعار دادن و تبریک گفتن.

آنچه که نور و روشنایی که فجرآفرینان این سرزمین به ما هدیه داده اند را از ما خواهد گرفت، ترویج دروغ در جامعه است. دروغ بزرگراه همه ی بدیهاست. ان چنان که پیامبر می فرماید ایاکم والکذب فان الکذب یهدی الی الفجور و ان الفجور یهدی الی النار. هر بدی و زشتی که در عالم وجود دارد زایده دروغ است. دروغ حق را کتمان می کنند. و اگر در جامعه ای حق ضایع شود انتظار هیچ نیکی و زیبایی نباید داشت.

راستی را ترویج دهیم. صداقت را ارج نهیم که منشأ همه ی خوبیهاست. پیامبر فرمود: علیکم بالصدق فان الصدق یهدی الی البر و ان البر یهدی الی الجنة. بزرگراه خوبیها نیز صدق و راستی است که می تواند ما را با نهایت سرعت به سمت پاکیها ببرد.

صادق بودن و مبارزه با دروغ را به عنوان اولویت اول در همه ی شرایط قرار دهیم.

ویژگی دوم فجر زیبائیست.

صبح که می دمد زیبایی خیره کننده ای در آفرینش خداوند مشاهده می شود. زیبا سخن بگوئیم و زیبا عمل کنیم. عدل و انصاف را هرگز فراموش نکنیم و لو در برابر خصم.

در زیبا سخن گفتن و زیبا عمل کردن برکاتی فراوان نهفته است که می تواند از هدر رفتن انرژی و ظرفیت ما جلوگیری کند و حتی دشمنان ما را به دوستانی همراه و صمیمی تبدیل کند. وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ (نیکی و بدی یکسان نیست با نیکوترین روش و بهترین شیوه پاسخ بده نتیجه این کار ان خواهد شد که کسی که میان تو و میان او دشمنی بوده است به ناگاه همچون دوست صمیمی گردد)

ویژگی سوم فجر حرکت و نشاط است؛

صبح که شروع می شود گویا زندگی دوباره جریان پیدا می کند. حرکت شروع می شود، تلاش برای جلو رفتن، بالا رفتن، فتح کردن و کسب کردن.

تلاشگر باشیم؛ روحیه تلاش، سرزندگی و نشاط را در خود تقویت کنیم.

آنچه خداوند برای ما مقرر کرده است این است که یک نفر از ما در برابر دو نفر از دشمن مبارزه کند. فَإِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ مِائَةٌ صَابِرَةٌ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ و این یک در برابر 2 باید در همه ی جوانب زندگی ما جریان داشته باشد.

دانشجوی ما باید دو برابر دانشجوی دیگر تلاش کند و درس بخواند، استاد ما باید 2 برابر اساتید دیگر کار کند، کارمند سرزمین ما باید کار مفیدش دو برابر کارمند دیگر باشد.

با این روحیه ی تلاش و تلاشگری است که می توانیم پله های ترقی و پیشرفت را طی کنیم و سرزمینی آبادتر و زیباتر بسازیم. ویژگی چهارم فجر پیروزیست. صبح نماد پیروزی و پایان یافتن مشکلات است.

اگر سه ویژگی اول یعنی صداقت، تلاش و زیبا عمل کردن را رعایت کردیم قطعا در همه ی جوانب زندگی پیروزی و موفقیت با ما خواهد بود و این ضمانت خداوند است. مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ

هر جامه ای که برتن داریم، بر هر کرسی که نشسته ایم، بر هر منصبی که تکیه زده ایم، هر امکانات و فرصتی که امروز در دست ماست حاصل تلاش دیروز گذشتگان ماست که با دادن جان و مال خود این فرصت را به ما داده اند، برای قدر دانی از تلاش آنان و برای استفاده بهینه از این فرصت بسیار بزرگ و شاکر بودن در برابر نعمتهای خداوند بایستی همواره ویژگیهای فجر را که فجرافرینان در واقع به دنبال آن مفاهیم و ارزشها بوده اند فراموش نکنیم و بر وفق ان عمل کنیم.

برای اینکه بتوانیم مسؤولیت خود را به نحو احسن ادا کنیم باید مدام خود را در مراقبت باری تعالی بدانیم. احساس حضور خداوند را همیشه همراه خود داشته باشیم و هیچ گاه محیطی خالی از حضور خداوند را برای خود تصور نکنیم. هیچ یک از همراهان، مراقبان، ملازمان، معاونان و مشاورانی که امروز با ما هستند در روز ملاقات با پروردگار و روزی که باید در برابر او پاسخگو باشیم همراه ما نخواهند بود.

وَكُلُّهُمْ آتِيهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَرْدًا و ما باید یکه و تنها در دادگاه او حاضر شویم و جوابگوی اعمالمان باشیم. تنها چیزی که همراه ماست و می تواند سبب نجات ما شود اعمالیست که در این فرصتها انجام داده ایم. روز ی که نه مال و نه منصب و نه قدرتی که داشته ایم هیچ کدام به درد ما نخواهد خورد. يَوْمَ لَا يَنْفَعُ مَالٌ وَلَا بَنُونَ إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ مگر کسی که با قلبی سلیم با خداوند ملاقات کند. قلبی نورانی، روشن، زیبا و مملو از خیرخواهی و نصح نسبت به دیگران. احتیاج ما به بخشیده شدن در روز قیامت از هر احتیاجی که امروز داریم اولویت دارتر است.الهم اغفرلنا وارحمنا.

..............................................
نویسنده: شیخ محمد نجیب عبدالواحدی