«ذلِکَ وَ مَنْ يُعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَي الْقُلُوبِ» ﴿حج/32﴾

وکسی که او امر و برنامه های الهی را بزرگ شمارد بی گمان این بزرگداشت نشانه ی تقوای دلهاست.

آداب عید قربان

از انس روایت است هنگامی پیامبر به مدینه امدند (اهل مدینه) دو روز داشند که به بازی و سرگرمی مشغول می شدند و جشن می گرفتند،پیامبر فرمود: «خداوند به جای آنها، دو روز بهتری برای شما قرار داده است، روز عید فطر و روز عید قربان» (حدیث صحیح - سنن نسائی رقم1556)

مسلمانان فقط سه عید دارند:

1-عید فطر 2-عید قربان 3- روزجمعه عید هفتگی

اذکار و فضائل روز عید و ایام التشرق(11و12و13ذی الحجه):

روایت است که عبدالله بن عباس و دیگر اصحاب رسول الله تکبیر عید قربان را بعد از نماز صبح روز عرفه شروع می نمودند و بعد از نماز عصر آخرین روز از ایام تشریق به پایان می رسانیدند.(حدیث صحیح-سنن بیهقی رقم 6072)

ابو هریره،عمر،عبدالله بن مسعود،و عبد الله بن عمر، دربازار، بعد از نماز ها، وقت خواب، نشستن وپیاده رفتن خود را مشغول تکبیر گفتن می نمودند. (صحیح بخاری-رقم970-969)

عبدالله بن عمر میگفت: رسول الله به همراه اصحاب در هر دو عید تکبیر گویان با صدای بلند به سوی نماز می رفتند. (حدیث صحیح –سنن بیهقی رقم5925)

الفاظ تکبیر:

(الله اکبرالله اکبر،لا اله الا الله، و الله اکبر الله اکبر،ولله الحمد)

(الله اکبر الله اکبر الله اکبر لا اله الا الله و الله اکبر الله اکبر ولله الحمد) (امام مالک و امام شافعی این لفظ را نیز جائز می دانند.)

آداب و سنت های عید قربان:

1- سنت است نماز عید در مصلی (عید گاه) خوانده شود.

2- رعایت نظافت، استعمال بوی خوش،مسواک زدن وغسل زدن چنانچه در روز جمعه تاکید شده است

3- پوشیدن بهترین لباس خود

4- صدقه دادن

5– پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم در روز عید قربان قبل از نماز چیزی نمی خورد تا از نماز بر می گشت. نظر علماء بر این است که بعد از نماز عید غذای خود را با گوشت قربانی اش شروع کند . ( فتح البای شرح حدیث 955 صحیح بخاری )

اهمیت نماز عید :

از ام عطیه رضی الله عنها روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم به ما فرمودند: «که دختران بکر ( ازدواج نکرده ) و زنان قاعده ( عادت ماهیانه ) را به مصلی ببریم تا در کار نیک و دعای مسلمانان شریک باشند و زنان قاعده از مصلی کناره می گرفتند.» ( صحیح بخاری – رقم 324 )

حال وقتی پیامبر صلی الله علیه وسلم به زنان چنین توصیه می کند، مطمئنا این اهمیت تاکید پیامبرe شامل حال مردان بیشتر می شود؛ نماز عید جزء شعائر ظاهری اسلام بوده که پیامبر صلی الله علیه وسلم هموراه بر آن مواظبت داشتند و برخی علماء نیز حکم وجوب نماز عید را داده اند. شایسته است که فرزندانمان را نیز همراه خود به نماز عید ببریم.

آداب رفتن به نماز عید :

1 - پیاده به مصلی رفتن و پیاده برگشتن.

2 - از راهی به مصلی رفتن و از راه دیگر بازگشتن.

3 – برای مامومین مستحب است که برای نماز عید زود به مصلی بروند اما امام سنت است دیرتر به مصلی برود.

4 - پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم قبل از نماز عید سنتی نمی خواند ولی وقتی به منزلشان بر می گشتند ، دو رکعت می خواندند. ( حدیث حسن ابن ماجه رقم 1293 )

ولی طبق دستور پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم وقتی وارد مسجد شدیم ، می توانیم دو رکعت سنت تحیه المسجد بخوانیم. ( حدیث مسلم/ رقم 714 )

کیفیت نماز عید:

نماز عید دو رکعت است که پس از تکبیره الحرام و دعای استفتاح (وجهت) هفت تکبیر دیگر بگوییم، در رکعت دوم بعد از تکبیر انتقال (بالا امدن از سجود) پنج تکبیر دیگر میگوییم، در هر رکعت پس از تکبیرات تعوذ گفته ( اعوذ بالله ...) و سوره حمد می خوانیم ، در بین تکبیرات، حمد و ثنای خدا را می گوییم و او را مورد مجد و تعریف قرار می دهیم. (( سبحان الله و الحمدلله و لا اله اله الله و الله اکبر)) و بر پیامبر صلی الله علیه وسلم صلوات می فرستیم . ( معجم الکبیر طبرانی – حدیث صحیح رقم 9519 )

توجه: کسانی که به نماز عید همراه امام نرسند و همچنین زنانی که در خانه هستند می توانند نماز عید را به جا آورند . ( صحیح بخاری/ رقم 987 )

در صورت نرسیدن به نماز جماعت ( ماز عید) تعداد رکعات نماز و چگونگی آن هیچ تغییری نمی کند ، آن طور که از انس رضی الله عنه روایت شده است. (حدیث حسن – سنن بیهقی رقم 6031)

آداب اجتماعی روز عید:

دیدار کردن با آشنایان، بجای آوردن صله ی رحِم ، تبریک و تهنیت گفتن به یکدیگر[اصحاب پیامبرe هنگامی که روز عید همدیگر را ملاقات می کردند به یکدیگر می گفتند : (( تقبل الله منا و منک )) ( خداوند از ما و شما قبول بگرداند ) ]

آنچه باید از انجام آن خودداری کرد: 1- دست دادن با نامحرمان 2- پوشیدن لباس های نازک ، چسبان و نیمه برهنه 3- اسراف کردن و ...

..................................................
نویسنده: شیخ موسی بازماندگان
منبع: مجتمع دینی بندرعباس