ملک عبدالله پادشاه عربستان سعودی در سن 90 سالگی و در حالی که از عفونت ریه رنج می برد در گذشت. وی که به مدت یک دهه بر این سرزمین حکومت کرد در یک سال گذشته در بستر بیماری بود و کمتر در انظار عمومی ظاهر شد.

ملک عبدالله در حالی در ساعات نخستین بامداد جمعه سوم بهمن چشم از جهان بست که از سال 1982 به عنوان ولیعد این کشور نفت خیز بر قدرت تکیه زده بود. وی همچنین از سال 2005 میلادی و پس از مرگ ملک فهد به عنوان پادشاه سعودی معرفی شد.

عبدالله از جمله رهبران اصلاح گر سعودی به شمار می رفت که در سیستم آموزشی و معیشتی تغییراتی را ایجاد کرده بود . عربستان همچنین بزرگترین تولید کننده نفت جهان به شمار می رود که اکنون با شمشیر نفتی خود را بر روی رقبایش از رو بسته و به نظر نمی رسد مرگ پادشاه تغییری در سیاست های نفتی این کشور ایجاد کند.

ملک سلمان پادشاه جدید عربستان که 79 سال سن دارد برادر ملک عبدالله است که به مدت 50 سال امیر ریاض بوده و در یک هفته گذشته زمام امور را در این سرزمین بر عهده گرفته است. امیر مقرن در حال حاضر به عنوان ولیعد جدید سرزمین سعودی معرفی شده است. به نظر می رسد با توجه به آلزایمر ملک سلمان امیر مقرن به عنوان پادشاه در سایه عربستان سعودی را هدایت کند.


مراسم تشییع جسد ملک عبدالله، پادشاه عربستان در سایه تدابیر امنیتی در مسجد ترکی شهر ریاض برگزار شد که در این مراسم مقاماتی از کشورهای مختلف حضور داشتند.

مراسم تشییع در حالی برگزار شد که برخی از سران و مقامات کشورهای خارجی از طریق یک پایگاه هوایی وارد ریاض شدند.

جسد عبدالله بن عبدالعزیز پس از نماز ظهر جمعه در مسجد جامع «ترکی بن عبدالله» ریاض به گورستان العود منتقل شد.

در پی مرگ عبدالله پادشاه متوفی عربستان، عبدالله دوم پادشاه اردن و سایر هیئت‌های کشورهای عربی محل اجلاس مجمع اقتصادی جهانی در داووس سوئیس را ترک کردند و عازم عربستان شدند.

دیمیتری مدودف، نخست‌وزیر روسیه، امیر کویت، پادشاه بحرین، امیر قطر، رجب طیب اردوغان؛ رئیس جمهور ترکیه، نخست وزیر پاکستان و عمرالبشیر؛ رئیس‌جمهور سودان نیز از جمله مقاماتی بودند که در مراسم خاکسپاری ملک عبدالله حضور داشتند.

همچنین فعالان اجتماعی عربستانی فیلمی را در پایگاه‌های مختلف اینترنتی منتشر کردند که نشان از اتخاذ تدابیر ویژه امنیتی در کشور عربستان سعودی همزمان با اعلام مرگ «عبدالله بن عبد العزیز»، پادشاه این کشور دارد.

این تدابیر به شکلی ویژه در ریاض،‌ پایتخت عربستان اتخاذ شده و بیم بسیاری از تشدید نزاع برسر قدرت میان شاهزادگان سعودی می‌رود که برآورد شده، تعداد آنها بیش از 7 هزار شاهزاده باشد.

در این ویدئو گسیل شدن تعداد زیادی از خودروهای پلیس را به مکانی نامعلوم نشان می‌دهد. دیوان سلطنتی بامداد روز جمعه (3 بهمن) خبر مرگ پادشاه را اعلام و طی دو بیانیه اعلام کرد که با مرگ وی، سلمان بن عبدالعزیز ولی‌عهد او به پادشاهی رسید و مقرن بن عبدالعزیز ولی عهد او لقب گرفت.


"ملک سلمان" هفتمین پادشاه سلسله پادشاهی سعودی است. براساس وصیت ملک عبدالعزیر بنیانگذار این سلسله، پسران وی یکی پس از دیگری باید به عنوان پادشاه بر این سرزمین حکمرانی کنند.

سلمان پسر بیست و پنجم ملک عبدالعزیز است.

مهمترین بخش های زندگی ملک سلمان به این شرح است:

- 1935 : تولد در شهر ریاض (79 ساله)

- تحصیل در مدرسه ویژه شاهزادگان در ریاض و مدرسه شیخ عبدالله خیاط

- 1954 : انتصاب به عنوان جانشین رئیس منطقه (استاندار) ریاض

- 1955 : انتصاب به عنوان رئیس منطقه (استاندار) ریاض. استعفا از این سمت در سال 1960

- 1963 : انتصاب دوباره به سمت رئیس منطقه (استاندار) ریاض تا سال 2011 (به مدت 48 سال)

- 2011 : انتصاب به سمت وزیر دفاع

- 2012 : انتصاب به عنوان ولیعهد پس از درگذشت برادر بزرگترش و ولیعهد وقت شاهزاده نایف

- 2015 : درگذشت ملک عبدالله و معرفی به عنوان پادشاه جدید

او همچنین مالک 10 درصد شرکت رسانه ای سعودی است که روزنامه الشرق الاوسط چاپ لندن زیرمجموعه آن است. گرچه سهم وی از این روزنامه اندک است اما او از طریق پسرش شاهزاده فیصل در جهت گیری های روزنامه به طور جدی تاثیرگذار است.

براساس اسناد ویکی لیکس سلمان بن عبدالعزیز معتقد است دموکراسی برای عربستان سعودی مناسب نیست و باید محتاطانه در مسیر اصلاح اجتماعی و فرهنگی این کشور گام برداشت.

علاوه بر این، سلمان در دیدار با سفیر آمریکا در سال 2007 گفته بود که اصلاحات اجتماعی و فرهنگی که ملک عبدالله (پادشاه وقت) خواهان آن است باید آهسته تر انجام شوند تا با واکنش شدید محافظه کاران درجامعه روبه رو نشود.

سلمان 79 ساله نیز به شدت از بیماری و ضعف جسمی رنج می برد. او در سال 2010 با سفر به آمریکا تحت عمل جراحی در ستون فقرات قرار گرفت و چند ماه برای درمان و سپری کردن دوره نقاهت خارج از عربستان سعودی گذراند.


با مرگ پادشاه عربستان و آغاز دوره سلطنت سلمان بن عبدالعزیز، نام شخص دیگری نیز در خاندان آل سعود برجسته شده است که کارشناسان معتقدند وی زودتر از آنچه که باید در این خاندان به سلطنت خواهد رسید.

مقرن بن عبدالعزیز، اکنون ولیعهد عربستان و دومین فرد در سلسله مراتب خاندان آل سعود است. وی در سال 2014 توسط ملک عبدالله پادشاه متوفی عربستان به عنوان "ولیعهدِ ولیعهد" سمتی که تا آن زمان در عربستان سابقه نداشت، منصوب شد.

در مارس 2014 پادشاه عربستان با صدور دستوری مقرن را به عنوان ولیعهدِ سلمان بن عبدالعزیز، که در آن زمان خود ولیعهد عربستان بود، انتخاب کرد و در یک بند این دستور تاکید کرد که تغییر ولیعهدی مقرن بن عبدالعزیز برای هیچ کس مجاز نیست و با این کار به قدرت رسیدن مقرن را تضمین کرد.

مقرن بن عبدالعزیز در سال 1945 به دنیا آمد و سی و پنجمین پسر ملک عبدالعزیز، موسس عربستان سعودی است و هیچ برادر تنی در میان خاندان آل سعود ندارد.

وی به دلیل ارتباط خاصی که پادشاه متوفی داشت، به عنوان مشاور ویژه ملک عبدالله و نماینده خاص وی تعیین شد و در فوریه 2013 به عنوان معاون دوم رئیس کابینه عربستان که سومین مقام در عربستان بعد از پادشاه و ولیعهد محسوب می‌شود نیز تعیین شد.

این اقدامات ملک عبدالله و ارتقای سریع مقرن در خاندان آل سعود حساسیت دیگر اعضای خاندان سعود را برانگیخت به گونه‌ای که گفته می‌شود که ملک عبدالله قصد داشت از طریق مقرن پادشاهی را در میان فرزندان خود موروثی کند.

همزمان با ترقی مقرن بن عبدالعزیز از پست‌های حکومتی خاندان آل سعود، متعب بن عبدالله، فرزند پادشاه متوفی عربستان نیز پله‌های ترقی را با کمک پدرش طی کرد و با تبدیل شدن گارد سلطنتی عربستان به وزارت خانه، متعب به عنوان وزیر گارد سلطنتی به شورای وزیران عربستان راه یافت.

بر اساس یک فرضیه گفته می‌شود براساس توافق‌هایی که بین عبدالله و مقرن صورت گرفت، قرار است پس از به قدرت رسیدن مقرن، پسر پادشاه عربستان به عنوان ولیعهد وی انتخاب شود و با توجه به بیماری سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه کنونی عربستان وی توسط شورای بیعت از قدرت کنار گذاشته شود و مقرن به تخت بنشیند.

شورای بیعت عربستان نیز توسط ملک عبدالله، پادشاه متوفی تاسیس شد و گفته می‌شود یکی از ابزارهای عبدالله برای موروثی کردن قدرت در خاندان خود و دور کردن دیگر پسران ملک سعود از قدرت بوده است.

..............................................
منابع: ایسنا ـ ایکنا ـ شبستان