تنگه شگفت انگيز چاهکوه در روستاي چاهوي شرقي جزيره قشم، با حفره ها و دالان ها و اشکال اعجاب آور در ديواره هاي خود بيننده را مبهوت مي کند. نظير اين پديده زمين شناسي در آلمان، انگليس، چين، آمريکا و چند کشور ديگر وجود دارد.

تنگه چاهکوه، پديده اي شگفت از فرسايش سنگ هاي رسوبي زمين، در جزيره قشم واقع شده که کمتر معرفي شده و به همين دليل کمتر مورد بازديد گردشگران قرار گرفته است.

دره يا تنگه چاهکوه، در بخش شهاب از توابع شهرستان قشم، دره اي به عمق 100 متر، نمايشي از فرسايش سنگ هاي رسوبي است. اين دره در 70 کيلومتري شهر قشم و در کنار روستاي چاهوي شرقي، در بخش غربي ساحل شمالي جزيره قشم قرار دارد و يکي از مهم ترين جاذبه هاي گردشگري جزيره قشم است.


اين دره شگفت انگيز، در دل يک کوه سنگي يکپارچه که به شکل ضربدر برش خورده قرار دارد. چاهکو در ابتدا عريض و با ديواره هاي بلند در برابر ديدگان مخاطب ظاهر مي شود، ولي بتدريج از عرض آن کاسته تا جايي که عبور از ميان آن دشوار مي شود اين درحالي است که ارتفاع ديواره ها همچنان زياد است و به همين دليل داخل دره نور کمي وجود دارد.

اين دره از چهارسو، چهارتنگه دارد که در جاهايي ديواره ها به هم مي رسند و فاصله 2 ديواره از هم شايد به حدود نيم متر برسد. به نظر مي رسد اين دره و دره هاي مشابه اطراف آن مربوط به شکستگي هاي طاقديس بزرگي باشند که بر ايجاد گنبد نمکي نمکدان هم نقش داشته است.

جنس سنگ هاي چاهکو، از سنگ هاي رسوبي موسوم به سنگ هاي آهکي و مربوط به رشته کوه زاگرس مي شوند که جزو يکي از 3 گروه سنگ هاي موجود در طبيعت (رسوبي، آذرين و دگرگوني) قرار مي گيرد.

در ديواره هاي دره چاهکو، فرسايش آبي و انحلال، شيارهاي عميق و طويل و انواع حفره هاي عدسي، قاشقي و کروي شکل را حفر کرده اند. وجود شيارها و خطوط فرسايش موازي و همچنين حفره و طاقچه بر بدنه عمود اين دره و نيز وجود جوي هاي سنگي در کف دره، موجب شده تا تنگه چاهکو به اعجاب تبديل شود. طرح ها و اشکالي که روي ديواره هاي اين تنگه زيبا نقش بسته هر بيننده اي را تحت تأثير قرار مي دهد. اشکالي که خيال انگيز و روياگونه اند و مانند آثار هنري ارزشمندي شده اند که به دست هنرمند توانايي به وجود آمده اند.

باد، آب باران و بارش هاي سيل آسا و شديد از مهم ترين دلايل وجود اين حفره هاي زياد در ميان ديواره چاهکو است. سنگ هاي چاهکو داراي آهک يا بي کربنات کلسيم است که اسيد آب باران دليل حل شدن آنها و ايجاد شکاف ها و حفره هاي کوچکي در ميان آنها شده و اين حفره ها در طول چند ميليون سال بزرگ تر شده و تبديل به دالانه هاي جالبي شده اند. در اين ميان، جاري شدن آب در زمان بارندگي، زيبايي اين دره را دوچندان مي کند.


شيب هاي v شکل

در حوالي روستاي چاهو در کناره شمالي بخش غربي جزيره، دودره عمود برهم با ديواره هاي عمودي بلند ديده مي شوند که مورفولوژي شبه کارستي را نشان مي دهند. در کف يکي از دره ها که امتداد تقريباً شمالي ـ جنوبي دارد حفره هاي کم عمق و نيمه عميق چاه مانندي وجود دارند که محل انباشت و ذخيره آب هاي جاري شده در دره ها بوده و مورد استفاده اهالي منطقه قرار مي گيرند.
ورودي دره شمالي جنوبي از سمت شمال عريض تر و کم شيب تر است و شکل کمابيش u مانندي را نشان مي دهد. هرچه به سمت جنوب پيش مي رويم دره کم عرض تر شده. شيب آن افزايش مي يابد و در انتها به شکل V درآمده و صعب العبور مي شود. اين مشخصات نشان دهنده سيلابي بودن دره است.

ديواره هاي دره شيارها و خطوط فرسايشي موازي متعددي را نشان مي دهند که بعضاً اين شيارها عمق بيشتري پيدا کرده و فرم هاي قاشقي يا قيفي را به خود مي گيرند.

جنس ديواره ها عمدتاً از ماسه سنگ آهکي سست بوده و به دليل وجود ميان لايه هاي مارن قرمز، سيلت و آهک شاهد انحلال و فرسايش هاي شديد در اين بخش ها هستيم به گونه اي که در تمامي طول ديواره دره حفره ها متعدد کوچک و بزرگ نمايان هستند. به نظر مي رسد چاه هاي کم عمق آب که مورد استفاده اهالي قرار مي گيرد از سوي دست حفاري شده اند اما اين حفاري در ادامه حفره هاي انحلالي عميق صورت پذيرفته و درواقع کار طبيعت از سوي بشر تکميل شده است. همچنين در طول دره اصلي و دره عمود بر آن کانال باريک جوي مانندي ديده مي شود که ظاهراً براي هدايت و انتقال آب دره ها به داخل چاه حفر شده است.

اين تنگه به دليل دارا بودن ديواره هاي عمودي نسبتاً مرتفع، وجود شيارها و خطوط فرسايش موازي و عميق و همچنين انواع حفره هاي نيمه کروي و بيضوي از زيبايي ويژه اي برخوردار است.


چرایی اسم چاهکوه

دليل نامگذاري چاهکو، وجود چاه هايي است که در ابتداي دره حفر شده است. چند چاه کم عمق و کانال هايي براي هدايت آب، از سوي اهالي روستاي چاهو حفر شده و زيبايي اين تنگه را دوچندان مي کند. از آنجا که با توجه به گرم و خشک بودن منطقه، آب شيرين ذخيره شده ارزش بالايي دارد، اين چاه ها محل ذخيره آب باران است. اين کانال ها و چاه ها، قدمتي باستاني دارند و از زمان هاي دور براي تأمين آب شيرين اهالي اين بخش از جزيره مورد استفاده قرار داشته است.

...........................
منبع: قشم آنلاین